Bilek Çıkması
Bilek Çıkması, ayaktaki diğer kemiklerin yer değiştirilmesi ve bu kemiklerin birbirinden ayrılmasıyla ortaya çıkan bir ayak bileği sorunudur. Ayak bileği çıkmaları daima burkulmalar (Ayak bağların zarar görmesi durumu) ve kırıklarla beraber ortaya çıkar.
Bilek çıkığının belirti ve bulguları- Sakatlanma durumunda meydana gelen şiddetli ağrı
- Ayak bileği hareketinde oluşan şiddetli ağrı ve ayak bileği faaliyetlerinde oluşan kayıplar
- Çıkma kemiklerin normal olmayan bir pozisyonda kitlenmesi ya da kendiliğinden düzelmesi anormalliğin ortadan kalkışı
- Çıkma, burkulma ya da kırığın üzerinde oluşan hassasiyet
- Şişme çürüme
- Sinirlerin kesilmesi ya da kan damarları basıya uğraması veyahut da ezilmişse ayakta his kaybı uyuşma ya da felç durumu görülür.
Ayak bileği çıkmasının oluşma neden olur?
Bileğin yan tarafına aşırı yüklenme bileği yapamayacağı bir hareket için zorlamak, bileği zorlayarak uygulanan aşırı şekilde baskı ayak bileği burkulması sonucunda bağlantıların ve liflerin kopması, burkulmaların ve yırtılmaların tekrar etmesi durumunda bağların zayıflaması, kaslardaki kuvvetli kasılmalardır.
Ayak bileği çıkma riskini arttıran sebepler: Kötü bir zeminde koşmak ya da hızlı yürümek, ağır sporlar, tekrar eden bilek sakatlanmaları, bacakların zayıf kas şekli, Artrit.
Bu durum nasıl önlenebilir; Elastik bandaj tarzında yöntemlerle ayak bileğine dikkat edilmesi.
Ayağın ya da Alt bacak bileği dayanıklılığının kondisyonla arttırılması. Fiziksel bir aktiviteden önce muhakkak yeterli ısınma yapılmalıdır. Kötü zeminlerde antrenman yapılmamalıdır.
Tanı Şekilleri: Bireyin gözlem ve bulguları, tıbbi yaşanmışlıklar ve doktorun muayenesi, çekilen röntgenler.
Olası sorunlar- Ameliyat sonrası enfeksiyon ya da Yaygın kanama
- Faaliyetlere erken dönüş yapıldığında iyileşme sürecinin daha da uzaması
- Tekrar eden bilek sakatlanmaları sonrasında artrittik ya da stabil oluşan ayak bileği eklemi
Ayak bileğindeki sıkıntıların tahmini iyileşme süreleri
Kırıkla beraber oluşan bir ayak bileği çıkması durumunun tamamen iyileşmesi için yaklaşık olarak 18-20 haftaya ihtiyaç duyulur. Ameliyat ardından konulan metal ya da teller büyük ihtimalle 8-12 hafta içerisinde çıkarılmaktadır. İlk olarak gerçekleşen sakatlanmaysa uygun bakım ve yeterli iyileşme süreci bireyde kalıcı bir sakatlanmanın oluşmasını önler. Hasta eğer cerrahi bir müdahaleyi tercih etmiyorsa zorlamadan ya da ağırlıktan uzak kalması şartıyla iyileşme süreci tahminen 12 aydır. Doktorunuzun önerilerini takip etmek daha net sonuçlar uyandırmaktadır. İlk yardımda; kompresyon dinlenme Buz yükseltme aşamaları gerçekleştirilmelidir.
Tedavinin devamında yapılacak olanlar
Doktor çıkık olan kemikleri mümkün olduğunca eski haline getirmeye çalışır. Bu durum sakatlanmadan sonra mümkünse en kısa zamanda yapılması gerekir. Çıkma olduktan 6 saat kadar sonra kanama ya da beden sıvısının hareket etmesi şoka sebebiyet verebilir. Bazı dokular elastik özelliğini kaybeder ve eski hallerine dönmeleri zorlaşır. Ameliyat ardından dizin altından parmağa kadar splint kullanabilmektedir. Bu splint alçının neden olabileceği şişme sıkıntılarından daha az probleme sebep olabilir. Bu splint bireyin koltuk değnekleriyle yürüdüğünde ayak bileği için yeterli desteği vermektedir. Fakat sakatlanmış olan bileğe hiç yük vermemelidir. 7-11 gün geçip şişlik inince dikişler alınıp splint çıkarılarak yürüme için uygun alçı yapılabilir. Bu alçının 3 haftadan daha uzun bir süre kalmasına gerek yoktur. Alçı çıkarıldıktan sonra mutlaka 6 ay kadar bir zaman bandajlamaya gerek vardır. Alçı ve dikişler alınmadan önce banyo yapılmamalıdır. Sakatlanan bölge iyileşmeye doğru gidiyorsa buz yerine sıcak uygulayın. Isıtıcı merhem, ısıtıcı lamba, ısıtıcı petler sıcak olarak yapılan duşlar ve kremler kullanmaya dikkat edin. Sıklıkla ve hafif bir şekilde yapılan masaj ayaktaki şişliği azaltır ve rahatlatır.
Kullanılacak olan ilaçlar; hafif rahatsızlık durumlarında, parasetamol. Aspirin ve ibuproten tarzında reçeteye ihtiyaç duyulmayan ilaçlar kullanabilmektedir. İhtiyaç durumunda alanında Uzman olan hekim kuvvetli olan ilaçlarda yazabilir.
Yapılabilecek aktiviteler: Doktor yürüme alçısını yapana kadar koltuk değneği yardımıyla yürüyün. Eskiden yapmış olduğunuz hareketleri dikkatli bir şekilde yapın. Tam anlamıyla iyileşene kadar araba kullanmamaya dikkat edin ve mümkünse otomatik vitesli araç kullanın.
Rehabilitasyon süreci: Destek sağlayan bandajlamaya gerek kalmadığı zaman günlük rehabilitasyon ve egzersizlere başlamakta fayda var. Egzersizden yaklaşık olarak 10 dakika önce buzla masaj yapın.
Görülmesi halinde doktora başvurmak gereken durumlar- Şiddetli bir şekilde gerçekleşen bilek sakatlanması
- Tedavi olunmasına rağmen bacakta şişme ağrı, çürüme oluşmuşsa
- Ayak alçıdayken parmaklarda his kaybı ve solukluk oluşmuşsa
- Ameliyat ardından enfeksiyon oluşmuşsa acilen hastaneye gidilmesi gerekmektedir.
20.01.2024 11:34:36
Bilek Çıkması ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
